CHOÁNG GIẢM THỂ TÍCH
(HYPOVOLEMIC SHOCK)
TEST 1
Adam J.Rosh, MD
Assistant Professor
Department of Emergency Medicine
Wayne State University School of Medicine
Detroit, MI
Một thanh niên 19 tuổi bị đụng bởi một
chiếc xe hơi trong khi đi qua đường. Ở phòng cấp cứu, bệnh nhân thức
tỉnh, và định hướng, nhưng kêu đau dữ dội ở cẳng chân phải. Nhiệt độ là
98,9 độ F, HA là 85/50 mmHg, nhịp tim là 125 đập mỗi phút, với tần số hô
hấp là 24 hơi thở mỗi phút. Anh xác nhận rằng đường dẫn khí thông suốt,
tiếng thở bằng nhau ở cả hai bên phế trường, và bụng của bệnh nhân mềm
và không nhạy cảm đau khi sờ. Cẳng chân phải ngắn hơn cẳng chân trái,
hơi gập góc, và sưng ở vùng trước của đùi. Không có vết thương hở. Chẩn
đoán nào sau đây là khả dĩ nhất ?
a. Choáng giảm thể tích (hypovolemic shock)b. Choáng nguyên nhân thần kinh (neurogenic shock)
c. Choáng tim (cardiogenic shock)
d. Choáng phản vệ (anaphylactic shock)
e. Choáng nhiễm khuẩn (septic shock)
Câu trả lời đúng là (a). Bệnh nhân
này trong tình trạng choáng giảm thể tích thứ phát mất máu do gãy xương
đùi. Choáng giảm thể tích xảy ra khi có thể tích không thích đáng trong
hệ tuần hoàn, dẫn đến sự phân phát kém oxy đến các mô. Xuất huyết, mất
máu qua đường tiêu hóa, bỏng và tiếp xúc môi trường tất cả có thể chịu
trách nhiệm choáng giảm thể tích. Trong chấn thương, xuất huyết là
nguyên nhân thông thường nhất của choáng giảm thể tích. Bệnh nhân này bị
gãy xương đùi, làm vỡ sự cung cấp máu kế cận, dẫn đến tụ máu đáng kể
trong mô mềm. Choáng giảm thể tích của bệnh nhân có thể được điều trị
với bù dịch tích cực và thay thế blood-product. Trong khi đó, kiểm soát
đau và chụp X quang háng, xương đùi và đầu gối nên được thực hiện. Một
khi gãy xương đùi được xác nhận, một Sager hay Hare traction splint nên
được thiết đặt và hội chẩn thầy thuốc chỉnh hình. Những nơi khác của
xuất huyết đe dọa mạng sống trong chấn thương gồm có lồng ngực, bụng,
hậu phúc mạc, và xương chậu. Điều cũng rất quan trọng cần ghi nhớ là mất
máu quan trọng có thể đã xảy ra ở hiện trường mặc dầu không có xuất
huyết tích cực ở phòng cấp cứu.
Choáng do nguyên nhân thần kinh (neurogenic shock) (b) xảy ra sau một thương tủy sống cấp tính, làm phá vỡ sympathetic innervation dẫn đến hạ huyết áp và tim nhịp chậm.
Choáng tim (cardiogenic shock) (c) được gây nên bởi giảm cung lượng tim gây nên tưới máu mô không thích đáng.
Choáng phản vệ (anaphylactic shock) (d) là một phản ứng tăng nhạy cảm toàn thân nặng đưa đến hạ huyết áp và airway compromise.
Choáng nhiễm khuẩn (septic shock) là một hội chứng lâm sàng giảm tưới máu (hypoperfusion) và loạn năng nhiều cơ quan gây nên bởi nhiễm trùng
Reference : Emergency Medicine. PreTest
BS NGUYỄN VĂN THỊNHChoáng do nguyên nhân thần kinh (neurogenic shock) (b) xảy ra sau một thương tủy sống cấp tính, làm phá vỡ sympathetic innervation dẫn đến hạ huyết áp và tim nhịp chậm.
Choáng tim (cardiogenic shock) (c) được gây nên bởi giảm cung lượng tim gây nên tưới máu mô không thích đáng.
Choáng phản vệ (anaphylactic shock) (d) là một phản ứng tăng nhạy cảm toàn thân nặng đưa đến hạ huyết áp và airway compromise.
Choáng nhiễm khuẩn (septic shock) là một hội chứng lâm sàng giảm tưới máu (hypoperfusion) và loạn năng nhiều cơ quan gây nên bởi nhiễm trùng
Reference : Emergency Medicine. PreTest
(3/3/2016)