CHOÁNG NHIỄM KHUẨN
(SEPTIC SHOCK)
TEST 4
Adam J.Rosh, MD
Assistant Professor
Department of Emergency Medicine
Wayne State University School of Medicine
Detroit, MI
Một ông già 83 tuổi nói không có mạch lạc
và không ăn ở nursing home. Hồ sơ chỉ rằng ông có một tiền sử cao huyết
áp, bệnh đái đường, sa sút trí tuệ, và phì đại tuyến tiền liệt hiền
tính. Lúc đến khoa cấp cứu, bệnh nhân kích động và chỉ định hướng với
tên. Nhiệt độ lấy ở hậu môn là 101 độ F, HA là 85/50 mmHg, tần số tim là
125 đập mỗi phút, tần số hô hấp là 22 hơi thở mỗi phút, và đường huyết
là 154 mg/dL. Ông có vẻ không thoải mái và suy kiệt. Thính chẩn phổi
bình thường, với ít ran nổ ở hai đáy phổi, và bụng của ông mềm, không
nhạy cảm đau khi sờ, và không trướng bụng. Ông được đặt ống thông tiểu
tháo ra nước tiểu đục, trắng. Ông không bị phù ngoại biên. Chẩn đoán nào
sau đây là khả dĩ nhất ?
(a) Choáng giảm thể tích (hypovolemic shock)
(b) Choáng nguyên nhân thần kinh (neurogenic shock)(c) Choáng tim (cardiogenic shock)
(d) Choáng phản vệ (anaphylactic shock)
(e) Choáng nhiễm khuẩn (septic shock)
Câu trả lời đúng là (e) Choáng nhiễm
khuẩn (septic shock) là một hội chứng lâm sàng gồm giảm tưới máu
(hypoperfusion), hạ huyết áp, và loạn năng nhiều cơ quan (multiorgan
dysfunction), gây nên bởi nhiễm trùng. Bệnh nhân này rõ ràng trong tình
trạng choáng với hạ huyết áp, tim nhịp nhanh, thở nhịp nhanh, và những
thay đổi cấp tính trạng thái tâm thần. Ông ta cũng bị sốt và có mủ trong
trước tiểu, khiến một nhiễm trùng đường tiểu là nguồn nhiễm trùng có
khả năng nhất. Bệnh nhân cần bù dịch tức thời, những kháng sinh kháng
khuẩn phổ rộng, nội thông khí quản, những thuốc tăng áp mạch, và đưa vào
đơn vị điều trị tăng cường. Hãy nhớ, những bệnh nhân già với những tình
trạng bệnh kèm theo, như bệnh đái đường dễ phát triển sepsis hơn. Ngoài
ra những bệnh nhân với indwelling lines, như Foley catheter, có một
nguy cơ còn cao hơn bị nhiễm trùng.
Choáng giảm thể tích (hypovolemic shock) (a) xảy ra khi có thể tích không thích đáng trong hệ tuần hoàn, dẫn đến phân phát kém oxy đến các mô.
Choáng nguyên nhân thần kinh (neurogenic shock) (b) xảy ra sau thương tổn cấp tính tủy sống, phá vỡ phân bố thần kinh giao cảm, gây nên hạ huyết áp và tim nhịp chậm.
Choáng tim (cardiogenic shock) (c) bị gây nên bởi giảm cung lượng tim dẫn đến tưới máu mô không thích đáng.
Choáng phản vệ (anaphylactic shock) (d) là một phản ứng tăng nhạy cảm toàn thân nặng đưa đến hạ huyết áp và thương tổn đường khí.
Emergency medicine. PreTestChoáng giảm thể tích (hypovolemic shock) (a) xảy ra khi có thể tích không thích đáng trong hệ tuần hoàn, dẫn đến phân phát kém oxy đến các mô.
Choáng nguyên nhân thần kinh (neurogenic shock) (b) xảy ra sau thương tổn cấp tính tủy sống, phá vỡ phân bố thần kinh giao cảm, gây nên hạ huyết áp và tim nhịp chậm.
Choáng tim (cardiogenic shock) (c) bị gây nên bởi giảm cung lượng tim dẫn đến tưới máu mô không thích đáng.
Choáng phản vệ (anaphylactic shock) (d) là một phản ứng tăng nhạy cảm toàn thân nặng đưa đến hạ huyết áp và thương tổn đường khí.
BS NGUYỄN VĂN THỊNH (12/3/2016)
